Darmstad, chiếc nôi ra đời phát minh nguyên tố mới Copernicium, chỉ cách Paris khoảng 4, 5 giờ chạy xe. Nhưng thủ tục thị thực phức tạp đang cản trở người viết bài này trở lại nơi ấy, dù chỉ thêm một lần nữa và chỉ để được bắt tay chia sẻ niềm vui lớn với các đồng nghiệp Đức... Bài viết này thay lời chúc mừng gửi đến những chủ nhân của kỳ tích khoa học danh tiếng ấy.
Vinh quang trọn vẹn của một phát minh
Nguyên tố siêu nặng mới nhất với nguyên tử số 112 từ giờ đã có tên chính thức là Copernicium với ký hiệu Cn (xem hình 1), tức là ô thứ 112 trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học nay đã có chủ.
Từ nay, phát minh nguyên tố siêu nặng thứ 6 của các nhà khoa học Đức ở tại Trung tâm Nghiên cứu Ion nặng GSI (Tp. Darmstad, CHLB Đức), do TS Sigurd Hofmann lãnh đạo, và thí nghiệm về phản ứng hạt nhân tạo thành các hạt nhân 112 với khối lượng bằng 277 đã chính thức đi vào lịch sử khoa học thế giới.
Quá trình tạo thành hạt nhân Cn: “Đạn” ion Zn70 bắn vào hạt nhân “bia” Pb208. Hạt nhân tổ hợp 112* hình thành, rồi lập tức phóng ra một hạt neutron để tạo thành hạt nhân mới Cn277. Hạt nhân Cn277 chỉ sống được khoảng 2 phần vạn giây và phát ra một chuỗi hạt anpha để biến thành các hạt nhân con cháu.
Từ thí nghiệm đầu tiên tìm thấy hạt nhân 112, ngày 09/2/1996, tên gọi Copernicium với ký hiệu Cn chính thức phải đến 14 năm sau, ngày 19/2/2010, mới được Tổ chức quyền lực khoa học, Hiệp hội Hóa học Cơ bản và Ứng dụng Quốc tế IUPAC, ra quyết định chính thức công nhận.
19/2/2010 chính là ngày kỷ niệm sinh nhật lần thứ 536 của nhà thiên văn học Ba lan Nicolai Copernic (1474-1543). Điều đó càng tăng ý nghĩa của sự vinh danh nhà khoa học quá cố nổi tiếng này, tên tuổi đời đời gắn vào một trong 112 nguyên tố trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
Phụ lục: MỘT SỐ THÔNG SỐ CƠ BẢN CỦA COPERNICIUM
Tên: Copernicim
Ký hiệu: Cn
Số nguyên tử: 112
Số khối lượng: 277, 283, 285 …
Đặc trưng hóa học:
- Nhóm trong BTHNT: 12
- Chu kỳ trong BTHNT: 7
- Màu sắc: Chưa rõ, nhưng nhiều khả năng trắng bạc hay xám
- Xếp loại: Kim loại
Đặc trưng vật lý:
- Phóng xạ (không bền), chu kỳ bán rã khoảng 200 micro giây
- Phân rã hạt anpha
http://www.khoahoc.com.vn/cau-chuyen/27258_Nguyen-to-moi-Copernicium-va-con-duong-den-vinh-quang.aspx